25 Mai 2022

Bydd gwasanaethau rheilffyrdd Trafnidiaeth Cymru (TrC) yn parhau i gael eu heffeithio dros weddill 2022 o ganlyniad i’r gwrthdrawiad diweddar ar y trên â chloddiwr bach ger Craven Arms.

Llwyddodd y trên – a oedd yn cynnwys tair uned ‘Sprinter’ â dau gerbyd – i daro’r cloddiwr bach ar oddeutu 60 mya, gan achosi difrod tân ar raddfa fawr i’r ddwy uned gyntaf.

Credir bod y cloddiwr bach wedi cael ei ddwyn o iard rentu gyfagos cyn cael ei adael ar y llinell. Mae Heddlu Trafnidiaeth Prydain wedi lansio ymchwiliad troseddol sylweddol ac apêl am wybodaeth am y digwyddiad.

Bydd y difrod i’r trenau yn cymryd sawl mis i’w drwsio, gan olygu bod gan TrC bedwar cerbyd yn llai i’w defnyddio ar draws holl rwydwaith Cymru a’r Gororau. Trenau ‘Sprinter’ yw’r unig drenau sy’n cael eu defnyddio ar lawer o ffyrdd ar draws y rhwydwaith, gan gynnwys Llinellau Craidd y Cymoedd i Dreherbert, Aberdâr a Merthyr Tudful.

O ganlyniad i’r gwaith hwn a’r gwaith parhaus ar y rheilffordd yn Radur, mae TrC yn rhedeg llai o wasanaethau dros dro ar draws rhwydwaith y cymoedd dros y dyddiau nesaf, gan gynnwys dim trenau ar Lein y Ddinas. Derbynnir tocynnau trên ar wasanaethau Bws Caerdydd, ac mae bysiau yn lle trenau ar gael i fyfyrwyr sy’n teithio yn ôl ac ymlaen o Ysgol Uwchradd Eglwys Llandaf yng Nghymru.

Dywedodd Colin Lea, Cyfarwyddwr Cynllunio a Pherfformiad TrC:

“Rydyn ni’n falch iawn nad oedd y digwyddiad yn Craven Arms yn fwy difrifol. Fe wnaeth camau cyflym ein gyrwyr a’n goruchwylwyr sicrhau bod y trenau’n cael eu gadael yn ddiogel, ac roedd llawer o gydweithwyr ar draws TrC a Network Rail wedi gweithio’n galed i ailagor y rheilffordd cyn gynted â phosibl ar ôl cwblhau ymchwiliadau fforensig.

“Bydd effaith y ddeddf droseddol ddifrifol hon yn parhau i gael ei theimlo am gryn amser. Bydd colli dau drên yn ei gwneud hi’n llawer mwy heriol i ddarparu capasiti ychwanegol ar gyfer gwasanaethau prysur dros y misoedd nesaf, yn enwedig ar gyfer digwyddiadau mawr yr haf hwn yn Stadiwm Principality, fel cyngherddau Stereophonics a Tom Jones ym mis Mehefin.

“Rydyn ni’n gweithio gyda’n partneriaid yn y diwydiant i ddod o hyd i unrhyw drenau ychwanegol sydd ar gael ar gyfer yr unedau sydd wedi’u difrodi, ac rydyn ni’n gobeithio gallu cyhoeddi trefniant dros dro yn fuan. Yn y cyfamser, rydym yn cynghori cwsmeriaid yn gryf i wirio cyn iddynt deithio a defnyddio ein Gwiriwr Capasiti – adnodd ar-lein sy’n galluogi cwsmeriaid i weld pa drenau sy’n debygol o fod â’r mwyaf o le ar gael.”

Dywedodd y Ditectif Brif Arolygydd Sam Blackburn, o Uned Troseddau Difrifol a Threfnedig Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig:

“Er ein bod yn ystod cyfnod cynnar ein hymchwiliad, rydym yn hyderus bod y tân hwn wedi digwydd o ganlyniad i ymgais i ddwyn dau gloddiwr bach a gafodd wedyn eu gadael ar y cledrau.

“Mae unrhyw rwystr i’r rheilffordd yn beryglus iawn a gall arwain yn hawdd at anafiadau difrifol neu farwolaeth, felly rydym yn cymryd y digwyddiad hwn o ddifrif ac yn gweithio’n galed i ddal y rhai sy’n gyfrifol.

“Yn yr achos hwn, arweiniodd y gwrthdrawiad â’r cloddiwr bach at danwydd wedi gollwng, sydd wedyn wedi’i gynnau. Rydym yn gweithio’n agos gydag Asiantaeth yr Amgylchedd i sicrhau bod y tanwydd wedi’i gynnwys a bod unrhyw risg i’r amgylchedd yn cael ei lleihau.”

“Hoffwn apelio at unrhyw un a allai fod â gwybodaeth i gysylltu â ni cyn gynted â phosibl drwy anfon neges destun i 61016 neu ffonio 0800 40 50 40 gan ddyfynnu’r cyfeirnod 665 ar 22/05/22.”